شرکت های دانش بنیان اقماری 
گام بلند پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه صنعت نفت؛
در راستای استفاده بهينه از ظرفيت‌هاي دانشي در حوزه انرژي و محیط زیست
رئيس پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه: در دوران تحريم انجام هيچ‌يك از پروژه‌هاي پژوهشگاه صنعت نفت متوقف نگرديد بلكه اين امر باعث تنوع فناوري‌هاي اين مجموعه شد و پژوهشگاه توانست بدون اتكا به شركتهاي خارجي بسياري از پروژه‌هاي صنعت نفت را با موفقيت به انجام رساند.
دكتر جابر نشاطي، رئيس پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه در گفتگو با واحد روابط‌عمومي پژوهشگاه صنعت نفت، به مسئله تحريم در چند سال اخير در كشور اشاره كرد و گفت: موضوع تحريم‌ها چالش‌هايي را براي كشور در زمينه‌هاي مختلف به طور حتم ايجاد كرده است، براي نمونه ما در زمينه انجام پروژه‌ها و يا در خريد تجهيزات آزمايشگاهي در زمان تحريم با مشكلات متعددي مواجه شده‌ايم، ولي از سوي ديگر در بيشتر مواقع توانستيم چالش‌هاي اين دوران را به فرصت تبديل كنيم.
وي به پروژه مديريت خوردگي كه توسط محققان پژوهشگاه صنعت نفت اجرا شد، اشاره كرد و گفت: در حوزه مديريت خوردگي پروژه‌اي ميان پژوهشگاه صنعت نفت و شركت ملي گاز ايران در4 سال قبل تعريف شد، كه تصميم بر آن بود كه برخي از شركتهاي خارجي به عنوان مشاور در اين پروژه با ما همكاري كنند؛ اما به دليل تحريم‌هاي موجود، اين شركت‌ها حاضر به همكاري با پژوهشگاه صنعت نفت نشدند و يا قيمت‌هاي بسيار بالايي را به اين مجموعه پيشنهاد كردند.
نشاطي در همين زمينه تصريح كرد: با توجه به مشكلات موجود، پژوهشگاه تصميم گرفت با اتكا به توان محققان خود اين پروژه را انجام دهد كه خوشبختانه با موفقيت اين مهم انجام شد و يا در حوزه پاك‌سازي آب‌هاي زيرزميني یک كشور خارجی با قيمت‌هاي بسيار بالا پيشنهاد همكاري به پژوهشگاه داد كه در نهايت اين پروژه نيز توسط پژوهشگران حوزه محيط زيست پژوهشگاه با قيمتي بسيار كم‌تر در منطقه عسلويه انجام شد.
توسعه و تجاري‌سازي دانش فني ميكرو CHP با هدف بهينه‌سازي مصرف انرژي
ايشان به بهينه‌سازي مصرف انرژي كه از موضوعات مهم كنوني كشور محسوب مي‌شود اشاره كرد و گفت: در اين حوزه، پژوهشكده انرژي پژوهشگاه، فعاليت‌هاي بسيار زيادي را در دستور كارخود قرار داده است و بالغ بر 10 پروژه مرتبط با حوزه مديريت انرژي در واحد‌هاي صنعتي و ساختماني توسط پژوهشگران اين مجموعه در حال انجام است و يا در حوزه مديريت بخار كه يكي از منابع انرژي محسوب مي‌شود، چندين پروژه جاري جزو برنامه‌هاي اين مجموعه است.
وي افزود: يكي از اقدامات موثر كه توسط محققان پژوهشگاه صنعت نفت انجام شد، مربوط به پروژه ميكرو سي اچ پي مي‌شود. طراحي و ساخت اين دستگاه توسط پژوهشگاه و با همكاري بخش خصوصي انجام گرفت و هم‌اكنون تجاري سازي آن از سوي يك شركت دانش بنيان در حال انجام است و به مرحله توليد انبوه نيز رسيده است. قابل ذكر است كه سامانه توليد همزمان برق و حرارت در مقياس ميكرو سي اچ پي با استفاده از موتور گاز سوز دائم كار داراي راندمان بالاي 90 درصد مي‌باشد.
بهبود تاسيسات صنعت نفت با اجراي پروژه‌هاي مديريت خوردگي
رئيس پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه به متسهلك شدن تجهيزات نفتي اشاره كرد و گفت: عمر تاسيسات صنعت نفت بسيار زياد است ، از اين رو بهينه‌سازي اين تجهيزات از موضوعات مهم صنعت نفت محسوب مي‌شود، بر همين اساس پژوهشگاه صنعت نفت با هدف بهبود تجهيزات موجود در صنعت نفت، در چندين پروژه بزرگ مديريت خوردگي در سال‌هاي اخير شركت كرده است.
وي به بومي‌سازي رنگ‌هاي مصرفي توسط پژوهشگاه صنعت نفت در سكو‌هاي شركت نفت فلات قاره اشاره كرد و گفت: يكي از روش‌هاي افزايش طول عمر تاسيسات نفتي استفاده از پوشش‌هاي صنعتي است كه اين پوشش‌ها عمدتا از خارج از كشور وارد مي‌شود؛ خوشبختانه يكي از پروژه‌هاي جاري پژوهشگاه مرتبط با اين موضوع مي‌باشد، كه اين امر مي‌تواند به افزايش عمر تاسيسات نيز كمك كند، و پژوهشگاه هم در اين زمينه فعاليت‌هاي بسيار گسترده‌اي را انجام داده است و محققان اين مجموعه تلاش مي‌كنند تا پوشش‌هاي صنعتي بومی را جایگزین پوشش‌های وارداتی براي تاسيسات نفتي نمايند.
ايشان نظارت بر تعمير راكتور ايزوماكس در پالايشگاه‌ها را از ديگر اقدامات اين پرديس برشمرد و گفت: راكتور‌‌هاي آيزوماكس همواره قلب پالايشگاه‌ها محسوب مي‌شوند كه به دليل خوردگي، اين راكتور‌ها مي‌توانند دچار مشكلات بسياري شوند و اين امر خسارت‌هاي مالي و جاني بسياري را مي‌تواند به همراه داشته باشد، از اين رو با دانش موجود در پژوهشگاه نظارت بر راكتور آيزوماكس پالايشگاه‌ها نيز توسط پژوهشگاه در حال انجام است.
پژوهشگاه مرجع معتبر در زمينه بكارگيري از مواد شيميايي
ايشان بر مديريت مواد شيميايي مصرفي در حوزه بالادست نفت و پایین دست نيز تاكيد كرد و افزود: مبلغ گردش مالي مواد شيميايي در شركت ملي نفت ايران بسيار بالا است، از اين رو چنانچه بتوانيم مديريت مناسبي در زمينه كيفيت و مقدار مصرف اين مواد در دستور كار قرار دهيم به طور حتم اين امر مي‌تواند به افزایش عمر تاسيسات نفتي كمك كند،
نشاطي افزود: بر همين اساس پژوهشگاه صنعت نفت در سال گذشته دستور‌العمل‌هاي استفاده از مواد شيميايي را با آخرين روش‌هاي روز دنيا مطابقت داد و در اختيار شركت ملي نفت قرار داد؛ چرا كه استفاده مناسب از مواد شيميايي مي‌تواند از خوردگي تاسيسات تا حد زيادي جلوگيري كند و از سوي ديگر باعث طول عمر تجهيزات نفتي خواهد شد.
وي با بيان اين كه پژوهشگاه صنعت نفت به عنوان يك مرجع معتبر در زمينه استفاده از مواد شيميايي محسوب مي‌شود، تصريح كرد: استفاده از تمامي مواد شيميايي مصرفي در صنعت نفت در حوزه بازدارنده‌هاي خوردگي، ضد رسوب، میکروب کش و پوشش از سوي شركت ملي نفت به پژوهشگاه صنعت نفت ارجاع داده شده است و حتي در برخي موارد انتخاب و ارزیابی مواد شيميايي مناسب به صورت ميداني براي پروژه‌هاي متعدد بر عهده پژوهشگاه مي‌باشد، چرا كه اگر اين مواد به درستي انتخاب نشوند مي‌توانند آسيب‌هاي جبران‌ناپذيري را به تاسيسات شركت نفت وارد كنند.
همكاري پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه با شركتهاي دانش بنيان
رئيس پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه بر اهميت شبكه‌سازي و توسعه همكاري‌ها با بخش‌هاي خصوصي تاكيد كرد و گفت: در اين زمينه اين پرديس فعاليت‌هاي بسيار مناسبي را انجام داده است؛ ولي با اين وجود، با نقطه ايده‌آل فاصله داريم. به طور نمونه پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه در زمينه طراحی و ساخت میکرو سی اچ پی و سنسور‌هاي تشخيص آلاينده‌ها و همچنين پروژه‌هاي مرتبط با انرژي و محيط زيست با شركتهاي خصوصي و دانشگاه‌هاي بسياري همكاري كرده است و از طرف ديگر تلاش مي‌كنيم كه در زمينه توسعه فناوري با شركتهاي دانش بنيان مستقر در پژوهشگاه اقدامات موثري را انجام دهيم.
وي تصريح كرد: اخيرا پژوهشگاه صنعت نفت با شركت دانش بنيان آبان قرارداد همكاري منعقد كرده است كه موضوع اين قرارداد در زمينه استفاده از فناوری ميكرو فيلتراسيون برای تصفیه آب است و هم‌اكنون نيز به مرحله اجرايي نيز رسيده است.
در راستاي اجراي مسئوليت اجتماعي، پژوهش بايد در خدمت رفاه جامعه باشد
نشاطي انجام فعاليت‌هاي متعدد در حوزه مسئوليت‌هاي اجتماعي را از اقدامات مهم اين پرديس برشمرد و گفت: در زمينه محيط زيست اقدامات موثري در حوزه مسئوليت‌هاي اجتماعي در دستور كار پژوهشگاه قرار داشته است . به طور نمونه برگزاري دوره‌هاي متعدد آموزشي در منطقه عسلويه و همچنين اجراي برخی پروژه‌ها با هدف بررسي تاثير پروژه‌هاي صنعتي بر مسائل اجتماعي از ديگر اقدامات اين مجموعه در اين زمينه است.
وي طرح ميزباني از دانشجويان را جزو مسئوليت‌هاي اجتماعي دانست و گفت: حضور دانشجويان تحصيلات تكميلي و همچنين برگزاري دوره‌هاي پسا دكترا اين فرصت را به جوانان مي‌دهد تا ايده‌هاي خود را در مجموعه بزرگي نظير پژوهشگاه اجرايي كنند و يا آماده كردن بستر مناسب در شرايط كنوني كشور براي حضور شركتهاي دانش بنيان با هدف توسعه و پيشرفت بخش خصوصي جزو اهداف مسئوليت اجتماعي محسوب مي‌شود
نشاطي دو مقوله پژوهش و جامعه را با يكديگر مرتبط دانست و گفت: پژوهش را نمي‌توان از جامعه جدا كرد و بايد از طريق تحقيق و پژوهش، رفاه را براي جامعه فراهم كنيم، از اين رو در راستاي اهداف مسئوليت اجتماعي پژوهشگاه بايد بتواند علاوه بر رفع مشکلات صنعت با استفاده از دانش و پژوهش‌هاي خود بستر مناسبي براي شكوفايي جوانان و نخبگان كشور فراهم نمايد.
جلوگيري از خروج نخبگان با راه‌اندازي مراكز نوآوري و اسقرار شركتهاي دانش بنيان
وي به مهاجرت نخبگان از صنعت نفت نيز اشاره كرد و افزود: چنانچه بتوانيم سياست‌گذاري مناسبي را در صنعت نفت اجرا كنيم به طور حتم از خروج درصد بالایی از نخبگان مي‌توانيم جلوگيري كنيم. به طور مثال پژوهشگاه صنعت نفت با راه‌اندازي مركز نوآوري و استقرار شركتهاي دانش بنيان مي‌تواند بستري را براي رشد محققان جوان و شركتهاي نوپا فراهم نمايد و يا از سوي ديگر ايجاد فرصت‌هاي مطالعاتي و دوره‌هاي پسا دكتري براي نخبگان بهترين فرصت محسوب مي‌شود تا ايده‌هاي خود را بيان كنند و در نهايت اين ايده‌ها را به بازار نزديك نمايند.
رئيس پرديس انرژي و محيط زيست پژوهشگاه به جايگاه پژوهشگاه اشاره كرد و گفت: پژوهشگاه در حوزه‌هاي مختلف از پتانسيل و ظرفيت‌هاي بسيار بالايي برخوردار است و چنانچه نسبت به اين مجموعه تحقيقاتي، حمايت‌هاي مناسبي صورت گيرد و جايگاه واقعي آن حفظ شود به طور حتم اثرگذاري بهتري مي تواند در صنعت داشته باشد، چرا كه اين مجموعه از نظر علمي و تجربي از اندوخته بسيار خوبي برخوردار است.
